Rác thải y tế là gì? Các biện pháp quản lý chất thải y tế

Trong bối cảnh xã hội hiện đại với nền y tế phát triển không ngừng, rác thải y tế ngày càng trở thành một vấn đề đáng quan tâm. Nếu không được xử lý và quản lý đúng cách, rác thải y tế có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường và sức khỏe con người. Vậy rác thải y tế là gì, có những loại nào, tác hại ra sao và làm thế nào để quản lý chúng hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Rác thải y tế là gì?

Rác thải y tế là những loại chất thải phát sinh trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, xét nghiệm, nghiên cứu y học hoặc các hoạt động có liên quan đến y tế. Đây là loại chất thải đặc thù, có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng nếu không được xử lý đúng cách.

Không giống với rác thải sinh hoạt thông thường, rác thải y tế bao gồm cả những thành phần có chứa tác nhân gây bệnh, hóa chất độc hại, dược phẩm quá hạn, vật sắc nhọn và nhiều loại chất thải khác có tính nguy hiểm cao. Chính vì vậy, việc phân loại, thu gom và xử lý rác thải y tế cần tuân thủ nghiêm ngặt theo các quy trình chuẩn của Bộ Y tế cũng như các quy định về môi trường.

Rác thải y tế là gì?

Phân loại rác thải y tế

Để có thể quản lý hiệu quả, rác thải y tế thường được phân loại thành các nhóm chính sau đây:

1. Rác thải lây nhiễm: Bao gồm các vật liệu đã tiếp xúc với máu, dịch cơ thể của bệnh nhân như băng gạc, khẩu trang, kim tiêm, ống truyền… Đây là loại rác có khả năng lây truyền bệnh cao và cần được xử lý đặc biệt.

2. Rác thải hóa học nguy hại: Gồm các hóa chất dùng trong xét nghiệm, khử trùng, hoặc các loại thuốc hết hạn, thuốc bị lỗi, thuốc độc tế bào. Chúng có thể gây ngộ độc, bỏng hoặc ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe con người nếu tiếp xúc.

3. Rác thải sắc nhọn: Là các vật dụng sắc bén như kim tiêm, lưỡi dao mổ, thủy tinh vỡ… có khả năng gây tổn thương vật lý và làm lây lan mầm bệnh nếu đâm xuyên da.

4. Rác thải thông thường: Bao gồm các loại rác không lây nhiễm như giấy vụn, bao bì, vỏ chai nhựa, thức ăn thừa từ bệnh viện… không gây nguy hại nếu được xử lý như rác thải sinh hoạt.

Phân loại rấc thải y tế

Tác hại của rác thải y tế

Rác thải y tế nếu không được phân loại và xử lý đúng cách có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng cả về môi trường lẫn sức khỏe cộng đồng:

• Lây lan dịch bệnh: Rác y tế chứa mầm bệnh như vi khuẩn, virus (viêm gan B, HIV, lao, cúm…) có thể dễ dàng lây nhiễm sang người tiếp xúc hoặc ra môi trường, đặc biệt là khi xử lý không đúng quy trình.

• Gây ô nhiễm môi trường: Nếu rác thải y tế được chôn lấp, đốt không đúng cách hoặc đổ trực tiếp ra môi trường, các chất độc hại như thủy ngân, chì, dioxin… sẽ ngấm vào đất, nước và không khí, làm ô nhiễm môi trường sống.

• Nguy cơ tai nạn lao động: Các vật sắc nhọn như kim tiêm, dao mổ không được thu gom đúng cách có thể gây tai nạn cho nhân viên y tế, công nhân vệ sinh hoặc người dân xung quanh.

Các biện pháp quản lý chất thải y tế

Phân loại rác thải y tế tại nguồn

Việc phân loại rác y tế tại nguồn là khâu đầu tiên và quan trọng nhất trong chuỗi quản lý chất thải y tế. Mỗi loại rác cần được thu gom vào thùng chứa phù hợp, có ký hiệu và màu sắc rõ ràng để dễ nhận biết:

• Màu vàng: Rác lây nhiễm

• Màu đen: Rác hóa học nguy hại

• Màu đỏ: Rác sắc nhọn

• Màu xanh lá: Rác thông thường

Sự phân loại đúng từ đầu giúp việc xử lý sau đó được an toàn và hiệu quả hơn, tránh lẫn lộn rác nguy hại với rác thông thường.

Hãy phân loại rác thải tại nguồn

Quản lý và xử lý rác y tế theo quy trình

Sau khi phân loại, rác y tế cần được thu gom và vận chuyển bằng xe chuyên dụng đến khu vực xử lý. Tùy loại chất thải mà áp dụng phương pháp xử lý khác nhau như:

• Đốt ở nhiệt độ cao: Dùng cho rác lây nhiễm, hóa chất nguy hại.

• Chôn lấp hợp vệ sinh: Áp dụng cho một số loại rác đã xử lý qua khử trùng.

• Xử lý bằng hơi nước áp lực cao: Thường dùng để tiệt trùng dụng cụ sắc nhọn, giảm thiểu khả năng lây nhiễm.

• Tái chế: Đối với các loại rác y tế không nguy hại như nhựa, thủy tinh sau khi làm sạch.

Để hỗ trợ các bệnh viện và cơ sở y tế thực hiện tốt công tác quản lý rác thải y tế, Poliva hiện là một trong những đơn vị hàng đầu chuyên cung cấp các thiết bị vệ sinh công nghiệp, trong đó nổi bật là các loại thùng rác y tế, thùng rác công nghiệp, thùng rác phân loại đạt tiêu chuẩn chất lượng cao.

Hình ảnh các thùng rác phân loại của Poliva

Một số mẫu thùng rác y tế được ưa chuộng tại Poliva:

1. Thùng rác y tế 120L 

2. Thùng rác phân loại 3 ngăn

3. Thùng rác phân loại rác thải

Poliva không chỉ cung cấp thiết bị mà còn tư vấn giải pháp tổng thể giúp khách hàng xây dựng hệ thống phân loại rác khoa học, tiết kiệm chi phí và đảm bảo tuân thủ quy định vệ sinh môi trường.