Rác thải thời trang là gì? Rác thải thời trang tác động tơi môi trường ra sao?

Rác thải thời trang là gì?

Rác thải thời trang là một khái niệm ngày càng được nhắc đến nhiều trong bối cảnh ngành công nghiệp thời trang phát triển mạnh mẽ và ảnh hưởng lớn đến môi trường. Rác thải bao gồm các sản phẩm may mặc đã qua sử dụng, quần áo hư hỏng, lỗi mốt hoặc không còn được sử dụng nữa, bị vứt bỏ ra môi trường mà không được xử lý đúng cách. Những loại rác thải này có thể tồn tại dưới nhiều hình thức như quần áo cũ, giày dép hoặc các mảnh vải vụn từ quá trình sản xuất.

Rác thải thời trang vứt bừa bãi ra môi trường gây ô nhiễm

Không giống như các loại rác thải thông thường khác, rác thải thời trang có thời gian phân hủy rất lâu. Nhiều chất liệu tổng hợp như polyester, nylon hay spandex có thể mất đến hàng trăm năm mới có thể phân hủy hoàn toàn. Chính vì vậy, việc hiểu rõ nó ảnh hưởng như thế nào đến môi trường là điều hết sức quan trọng để chúng ta có thể đưa ra những hành động thiết thực nhằm bảo vệ hành tinh xanh.

Nguyên nhân phát sinh ra rác thải thời trang

Sự phát triển nhanh của ngành công nghiệp thời trang nhanh

Ngành công nghiệp thời trang nhanh chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sự gia tăng chóng mặt của rác thải thời trang trong những thập kỷ gần đây. Fast fashion là mô hình sản xuất và tiêu thụ thời trang với tốc độ cực kỳ nhanh, liên tục cập nhật các xu hướng mới và đưa sản phẩm ra thị trường chỉ trong vài tuần. Điều này dẫn đến việc người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn, với giá rẻ hơn nhưng chất lượng thấp hơn. Các thương hiệu như Zara, H&M hay Shein có thể tung ra hàng trăm mẫu thiết kế mới mỗi tháng, khiến người tiêu dùng liên tục bị kích thích bởi cái mới và sẵn sàng vứt bỏ cái cũ. Hệ quả là khối lượng rác thải ngày càng tăng nhanh, vượt xa khả năng xử lý của các hệ thống thu gom và tái chế hiện tại.

Sự phát triển ngành thời trang nhanh ảnh hưởng rất lớn

Thói quen chạy theo xu hướng của người tiêu dùng

Không thể phủ nhận rằng văn hóa tiêu dùng hiện nay góp phần không nhỏ vào việc làm trầm trọng thêm vấn đề rác thải thời trang. Nhiều người có thói quen mua sắm theo cảm xúc, theo trào lưu hoặc ảnh hưởng từ các mạng xã hội như TikTok, Instagram. Xu hướng “mua để chụp ảnh” rồi bỏ, hoặc “xem thời trang như đồ dùng một lần” đang trở nên phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ. Thói quen chạy theo xu hướng khiến vòng đời của một sản phẩm thời trang bị rút ngắn đáng kể, đồng thời làm tăng áp lực cho ngành sản xuất và xử lý chất thải.

Rác thải thời trang không được xử lý đúng cách

Chất lượng sản phẩm thấp, khó tái sử dụng

Một phần trách nhiệm cũng đến từ các nhà sản xuất khi họ lựa chọn nguyên liệu rẻ tiền và quy trình sản xuất tiết kiệm chi phí để tối đa hóa lợi nhuận. Hệ quả là nhiều sản phẩm thời trang hiện nay có chất lượng rất kém, dễ bị rách, phai màu hoặc biến dạng sau vài lần giặt. Những sản phẩm như vậy thường không thể tái sử dụng hoặc tái chế hiệu quả. Khi sản phẩm không còn khả năng dùng tiếp, người tiêu dùng buộc phải vứt bỏ, góp phần tạo thêm gánh nặng rác thải.

Thiếu nhận thức của người tiêu dùng

Sự thiếu hiểu biết hoặc thờ ơ của người tiêu dùng đối với vấn đề môi trường. Nhiều người chưa nhận thức được rằng mỗi món đồ họ mua và vứt đi đều để lại dấu vết carbon và gây áp lực lên môi trường tự nhiên. Bên cạnh đó, việc thiếu thông tin về các giải pháp tái sử dụng, quyên góp hay tái chế cũng khiến người tiêu dùng chọn cách đơn giản nhất là ném bỏ.

Tác hại của rác thải thời trang

Tác hại đến môi trường

Rác thải thời trang là một trong những nguồn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhất hiện nay. Chất liệu tổng hợp khi phân hủy không chỉ thải ra khí nhà kính như methane hay CO2, mà còn để lại vi nhựa, ảnh hưởng đến đất, nước và sinh vật biển. Quá trình sản xuất quần áo cũng tiêu tốn rất nhiều nước và năng lượng, sử dụng thuốc nhuộm độc hại có thể gây ô nhiễm nguồn nước và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Việc đốt rác thải thời trang còn làm gia tăng lượng khí thải độc hại vào không khí, ảnh hưởng đến chất lượng không khí.

rác thải thời trang, rác thải thời trang nhanh, rác thải thời trang là gì

Tác hại đến kinh tế

Chi phí cho việc thu gom, vận chuyển, xử lý và tiêu hủy rác thải ngày càng cao. Các nước đang phát triển, nơi thường nhận rác thải quần áo từ các quốc gia phát triển, phải đối mặt với vấn đề ô nhiễm và chi phí xử lý mà không nhận lại được giá trị kinh tế nào. Đồng thời, việc sản xuất hàng loạt các sản phẩm thời trang ngắn hạn khiến nguồn lực như nước, năng lượng và nguyên liệu bị lãng phí một cách nghiêm trọng.

Không chỉ gây ô nhiểm môi trường mà còn gây lãng phí kinh tế

Khó tái sử dụng

Một trong những vấn đề lớn nhất của rác thải thời trang là việc tái sử dụng và tái chế gặp nhiều khó khăn do tính đa dạng và phức tạp của vật liệu. Nhiều sản phẩm được làm từ hỗn hợp sợi tự nhiên và sợi tổng hợp, gây khó khăn trong việc phân loại và tái chế. Thêm vào đó, các chi tiết như khóa kéo, nút, đường chỉ… cũng làm tăng độ phức tạp khi xử lý. Kết quả là phần lớn rác thải thời trang bị chôn lấp hoặc đốt bỏ, thay vì được đưa vào các quy trình tuần hoàn sinh thái.

Giải pháp xử lý rác thải thời trang

Thay đổi thói quen tiêu dùng

Một trong những giải pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu rác thải thời trang chính là thay đổi thói quen tiêu dùng. Người tiêu dùng cần học cách mua sắm thông minh hơn: chọn những sản phẩm chất lượng, có thiết kế bền vững và phù hợp lâu dài. Việc ưu tiên mua ít nhưng tốt, thay vì nhiều nhưng rẻ, sẽ giúp giảm lượng rác thải phát sinh đồng thời tiết kiệm chi phí về lâu dài. Cùng với đó, việc chăm sóc và bảo quản quần áo đúng cách cũng góp phần kéo dài tuổi thọ sản phẩm.

Rác thải thời trang – tái sử dụng và tái chế

Khuyến khích tái sử dụng và tái chế là một chiến lược quan trọng để giảm thiểu rác thải. Thay vì vứt bỏ, người tiêu dùng có thể quyên góp quần áo cũ cho các tổ chức từ thiện, tham gia các chương trình đổi quần áo, hoặc tự sáng tạo thành các sản phẩm mới như túi xách, khăn choàng… Về phía doanh nghiệp, cần đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại để phân loại và xử lý rác thải thời trang hiệu quả hơn.

Việc tái sử dụng và tái chế góp phần giảm tải áp lực ô nhiểm môi trường

Thiết kế và sản xuất sản phẩm sử dụng được dài hạn

Cuối cùng, để giải quyết triệt để vấn đề rác thải thời trang, các nhà thiết kế và doanh nghiệp cần chuyển hướng sang phát triển các sản phẩm bền vững, sử dụng lâu dài. Việc chọn nguyên liệu thân thiện với môi trường, dễ tái chế và ít độc hại sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực từ khâu sản xuất đến khi sản phẩm kết thúc vòng đời.

Sản xuất những sản phẩm bền, khả năng sử dụng lâu dài

Trong nỗ lực bảo vệ môi trường, việc sử dụng các thiết bị vệ sinh môi trường chất lượng cao là điều không thể thiếu. Poliva tự hào là đơn vị chuyên cung cấp các thiết bị vệ sinh môi trường hàng đầu tại Việt Nam. Các sản phẩm của Poliva không chỉ giúp thu gom, phân loại và xử lý rác hiệu quả mà còn góp phần duy trì môi trường sống xanh – sạch – đẹp.

Tham khảo 1 số sản phẩm của Poliva:

• Thùng rác phân loại 3 ngăn ngoài trời
• Thùng phân loại rác 3 ngăn
• Thùng đựng rác công cộng ngoài trời