Rác thải nhựa là gì? Tác hại của rác thải nhựa đến môi trường

Trong thời đại hiện đại, nhựa đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người. Tuy nhiên, mặt trái của sự tiện dụng đó chính là lượng rác thải nhựa khổng lồ đang ngày càng gia tăng, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với môi trường sống. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm rác thải nhựa là gì, đặc điểm của chúng, những tác hại mà chúng gây ra cũng như các giải pháp thiết thực để giảm thiểu vấn đề này.

Rác thải nhựa là gì?

Rác thải nhựa là các sản phẩm làm từ nhựa tổng hợp hoặc nhựa bán tổng hợp đã qua sử dụng và bị thải bỏ ra ngoài môi trường. Đây có thể là bao bì thực phẩm, chai lọ, ống hút, túi nilon, đồ gia dụng, thiết bị điện tử, hay thậm chí là đồ chơi bằng nhựa. Do đặc tính bền, nhẹ, khó phân hủy sinh học nên một khi đã trở thành rác thải, nhựa tồn tại rất lâu ngoài môi trường, gây ra hàng loạt hệ lụy tiêu cực.

Hình ảnh rác thải nhựa vứt bừa bãi

Đặc điểm của rác thải nhựa

Rác thải nhựa có một số đặc điểm nổi bật khiến chúng trở nên nguy hiểm khi bị thải ra môi trường.

Thứ nhất là tính khó phân hủy. Nhựa không bị phân hủy sinh học dưới tác động của các vi sinh vật tự nhiên, khiến chúng tồn tại lâu dài trong môi trường đất, nước và không khí.

Thứ hai là khả năng phân rã thành vi nhựa. Sau một thời gian tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, rác thải nhựa có thể phân rã thành các mảnh nhỏ gọi là vi nhựa. Các vi nhựa này không thể nhìn thấy bằng mắt thường nhưng có thể len lỏi vào chuỗi thức ăn của sinh vật, gây tác động nghiêm trọng đến hệ sinh thái và con người.

Cuối cùng là sự phổ biến và số lượng khổng lồ. Với lối sống hiện đại ưa chuộng sự tiện lợi, con người đang sử dụng quá nhiều sản phẩm nhựa dùng một lần, tạo ra khối lượng rác thải khổng lồ mỗi ngày. Chính điều này góp phần làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng rác thải nhựa toàn cầu.

Tác hại của rác thải nhựa

Tác hại của rác thải nhựa đến môi trường đất

Một trong những hậu quả rõ rệt nhất của rác thải nhựa là ô nhiễm đất. Khi bị vứt bỏ bừa bãi trên mặt đất hoặc chôn lấp trong các bãi rác, các sản phẩm nhựa tồn tại trong đất hàng trăm năm, ảnh hưởng đến độ tơi xốp, khả năng giữ nước và độ phì nhiêu của đất. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng của cây trồng và năng suất nông nghiệp. Ngoài ra, các chất phụ gia trong nhựa có thể ngấm vào đất, gây độc cho hệ vi sinh vật có lợi trong đất.

Gây ô nhiễm nghiêm trọng tới môi trường đất

Tác hại của rác thải nhựa đến nguồn nước

Rác thải nhựa cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ô nhiễm nguồn nước. Khi nhựa bị cuốn trôi vào sông, hồ, ao hoặc đại dương, chúng không những làm mất mỹ quan môi trường mà còn cản trở dòng chảy và gây nghẽn các hệ thống thoát nước. Nghiêm trọng hơn, các mảnh nhựa khi phân rã thành vi nhựa có thể bị sinh vật biển ăn nhầm, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe của cả hệ sinh thái thủy sinh. Theo nhiều nghiên cứu, hiện nay, vi nhựa đã được tìm thấy trong nước uống đóng chai và thậm chí là nước máy.

Tác hại của rác thải nhựa đến môi trường nước

Tác hại của rác thải nhựa đến không khí

Rác thải nhựa cũng góp phần gây ô nhiễm không khí khi bị đốt cháy. Việc đốt nhựa không đúng cách sẽ tạo ra nhiều khí độc hại như dioxin, furan – những chất có khả năng gây ung thư và các bệnh nguy hiểm khác. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất nhựa, các nhà máy cũng thải ra nhiều loại khí thải ảnh hưởng đến tầng ozone và làm tăng hiệu ứng nhà kính, góp phần vào biến đổi khí hậu toàn cầu.

Tác hại của rác thải nhựa đối với môi trường không khí

Gây hại cho động vật

Rác thải nhựa là mối đe dọa lớn đối với động vật hoang dã, đặc biệt là các loài sinh vật biển. Hàng triệu sinh vật biển chết mỗi năm vì ăn phải nhựa hoặc bị mắc kẹt trong các sản phẩm nhựa như lưới đánh cá, túi nilon. Việc ăn phải nhựa khiến các loài động vật này bị tắc nghẽn hệ tiêu hóa, suy giảm sức khỏe và tử vong. Không chỉ vậy, chuỗi thức ăn trong tự nhiên cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi vi nhựa tích tụ dần từ sinh vật nhỏ đến các loài động vật lớn hơn.

Tác hại của rác thải nhựa đối với động vật

Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Con người cũng không tránh khỏi những tác hại do rác thải nhựa gây ra. Khi vi nhựa xâm nhập vào chuỗi thực phẩm, chúng có thể đi vào cơ thể người thông qua đường ăn uống. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự hiện diện của vi nhựa trong máu, sữa mẹ và các mô cơ thể người. Mặc dù các tác động lâu dài vẫn đang được nghiên cứu, nhưng giới khoa học đã cảnh báo về nguy cơ gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và tăng nguy cơ ung thư do các chất độc có trong nhựa.

Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người

Giải pháp giảm thiểu rác thải nhựa

Hạn chế đồ nhựa sử dụng một lần

Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm rác thải nhựa là hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Thay vào đó, mỗi người nên tập thói quen mang theo túi vải, chai nước cá nhân, hộp đựng thực phẩm tái sử dụng khi đi mua sắm hoặc ăn uống bên ngoài. Các chính sách cấm hoặc hạn chế sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nhựa dùng một lần cũng cần được chính phủ và các doanh nghiệp áp dụng rộng rãi.

Hạn chế sản xuất, tiêu thụ đồ nhựa dùng 1 lần

Tái sử dụng và tái chế sản phẩm nhựa

Tái sử dụng và tái chế là giải pháp mang tính bền vững, giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa thải ra môi trường. Việc phân loại rác tại nguồn để thu gom và xử lý đúng cách là yếu tố then chốt trong quá trình này. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng nên đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại, sáng tạo ra các sản phẩm mới từ nhựa tái chế để giảm sự phụ thuộc vào nhựa nguyên sinh.

Tái chế, tái sử dụng những sản phẩm làm từ nhựa

Tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng

Cuối cùng, không thể thiếu việc nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của rác thải nhựa và trách nhiệm cá nhân trong việc bảo vệ môi trường. Các chiến dịch tuyên truyền qua mạng xã hội, trường học, tổ chức tình nguyện hay các chương trình giáo dục môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thói quen sống xanh, tiêu dùng bền vững và giảm thiểu rác thải.

Tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người

Poliva là một trong những đơn vị tiên phong chuyên cung cấp các sản phẩm và thiết bị vệ sinh chất lượng cao. Đặc biệt, Poliva cung cấp đa dạng các loại thùng rác công nghiệp, thùng phân loại rác ngoài trời phù hợp cho hộ gia đình, văn phòng, trường học, bệnh viện và khu công cộng.

Tham khảo 1 số thùng phân loại rác của Poliva

• Thùng rác 3 ngăn inox ngoài trời
• Thùng rác phân loại 3 ngăn
• Thùng rác phân loại rác thải