Trầm cảm là gì? Hé lộ những bí mật đằng sau căn bệnh trầm cảm

“Trầm cảm là gì? Trầm cảm có nguy hiểm không? Những ai có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm nhất? Nguyên nhân nào dẫn đến trầm cảm? Liệu trầm cảm có chữa được không?…” Đó là vô vàn những câu hỏi mà nhiều người hàng ngày vẫn đang thắc mắc.

• Tại sao bạn không thể thoát khỏi trầm cảm sau sinh
• 5 dấu hiệu trầm cảm sau sinh phát hiện sớm nhất
• Nghe chuyên gia mách nhỏ 8 cách chữa trầm cảm sau sinh

Trầm cảm là gì? Hé lộ những bí mật đằng sau căn bệnh trầm cảm

Xã hội hiện đại phát triển kèm theo đó là một loạt những hệ lụy khôn lường. Trong số đó phải kể đến căn bệnh trầm cảm – một vấn nạn lớn cũng như mối đe dọa nghiêm trọng tới sức khỏe thậm chí là cả tính mạng của con người trên toàn cầu. Còn rất nhiều điều mà mọi người vẫn chưa biết về trầm cảm. Vậy hãy cùng các chuyên gia của Poliva tìm hiểu xem bệnh trầm cảm là gì? Những điều gì bí mật ẩn giấu đằng sau căn bệnh này.

Bệnh trầm cảm là gì?

Hàng năm  trong nước ta có tới 5000 người tự tử do mắc chứng trầm cảm. Tuy nhiên chỉ có rất ít người mới nhận ra mình đang mắc chứng bệnh này.

Bệnh trầm cảm là một loại rối loạn khí sắc và tâm trạng

Hội chứng trầm cảm hay còn gọi là bệnh trầm cảm là một loại rối loạn khí sắc và tâm trạng, tạo ra những sự biến đổi bất thường trong suy nghĩ cũng như hành động, khiến cơ thể rệu rạo, tinh thần uể oải, mất hết hứng thú và niềm vui với cuộc sống. Buồn và luôn cảm thấy tuyệt vọng là những gì có thể thấy rõ nhất ở căn bệnh này. Nếu như tình trạng này kéo dài sẽ gây ra rất nhiều vấn đề tiêu cực đối với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, từ đời sống hàng ngày cho đến công việc.

3 đối tượng thường mắc phải chứng trầm cảm

Theo nghiên cứu cho thấy hiện nay trầm cảm là một căn bệnh khá phổ biến, có đến 80% dân số sẽ mắc phải triệu chứng trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Trầm cảm có thể ảnh hưởng tới bất kì ai, không phân biệt giới tính cũng như lứa tuổi. Vậy những đối tượng nào dễ mắc trầm cảm hơn cả?

1. Trầm cảm sau sinh xảy ra ở cả nam lẫn nữ?

Trong các đối tượng trầm cảm thì tình trạng trầm cảm sau sinh là phổ biến nhất. Nhiều người vốn tưởng hiện tượng trầm cảm sau sinh chỉ xuất hiện ở chị em phụ nữ mà không biết được rằng chính các ông bố cũng rất cần điều trị chứng trầm cảm sau khi vợ sinh con.

a. Phụ nữ bị trầm cảm sau sinh là do đâu?

Đối với phụ nữ nguyên nhân gây trầm cảm sau sinh không chỉ có một , các vấn đề liên quan đến thể chất và cảm xúc cũng ảnh hưởng rất lớn tới tâm lý của các mẹ sau sinh.

• Sự thay đổi trong cơ thể: sau sinh các nội tiết tố nữ trong cơ thể bị suy giảm đáng kể là nguyên nhân chính gây nên chứng trầm cả, kèm theo đó hormone tuyến giáp giảm  khiến cơ thể mệt mỏi, chán nản.
• Cảm xúc gây biến đổi tâm lý: Vì phải vất vả một chăm con nên thường gặp phải tình trạng thiếu ngủ. Khi đó, khả năng xử lý vấn đề chậm chạp hơn. Một số bà mẹ vì quá lo lắng về khả năng chăm sóc cho trẻ sơ sinh, cảm thấy mất dần khả năng kiểm soát cuộc sống. Vợ chồng mâu thuẫn, thiếu hụt về tài chính, không được người thân giúp đỡ gây áp lực nặng nề về tinh thân cho mẹ sau sinh.
  

  Phụ nữ bị trầm cảm sau sinh là do đâu?

Nhận biết dễ dàng bệnh trầm cảm sau sinh ở phụ nữ qua những biểu hiện như cơ thể bị suy nhược, mệt mỏi triền miên, thờ ơ với công việc nhà, không buồn tắm rửa hay chải chuốt cho bản thân, hay lo lắng, suy nghĩ lung tung về vấn đề sức khỏe, dễ hoảng hốt nhưng lại rất khó để bình tĩnh trở lại, cảm giác luôn bị ám ảnh bởi một người hay một hành động cụ thể nào đó, mất tập trung trong mọi việc, trí nhớ dần giảm sút,….

b. Biểu hiện của chứng trầm cảm sau sinh ở nam giới

Không khóc lóc hay bộc lộ cảm xúc bản thân như chị em phụ nữ, dấu hiệu trầm cảm sau sinh ở nam giới thường rất khó để nhận ra. Trong thời gian vợ mang thai cho đến lúc sinh em bé, nội tiết tố testoterone trong cơ thể nam giới có chiều hướng suy giảm dần, từ đó càng làm tăng nguy cơ trầm cảm và trạng thái lo âu nhiều hơn mức bình thường.

Biểu hiện của chứng trầm cảm sau sinh ở nam giới

Thêm vào đó là những thay đổi hệ thần kinh, những căng thẳng, áp lực từ việc bắt đầu gánh trách nhiệm làm cha, một phần khác là do đời sống tình dục của hai vợ chồng không được như ý khi có thêm em bé. Tất cả điều đó đều có tác động trực tiếp đến tâm lý của nam giới. Ngoài ra nếu vợ bị chứng trầm cảm sau sinh cũng sẽ là nguyên nhân kéo theo việc chồng bị trầm cảm. 3 biểu hiện chính của trầm cảm sau sinh thường thấy ở nam giới là:

• Luôn cảm thấy buồn chán, tự đánh giá thấp bản thân, không còn niềm tin vào chính bản thân, thậm chí tự thấy hổ thẹn vì việc chẳng đáng.
• Gia tăng tình trạng bạo lực gia đình: vì trốn tránh nên cánh mày râu đã tìm cách để không phải về nhà, tụ tập bạn bè nhậu nhẹt, say xỉn. Điều này không những làm tổn thương vợ con còn khiến bản thân trở nên sa đọa, không kiểm soát.
• Cảm xúc bất ổn thường xuyên gặp phải chứng mất ngủ, trầm cảm sau sinh còn khiến các anh bị cảm giác chán ăn, cơ thể mệt mỏi, đầu và cơ bắp thường bị đau nhức.

Để hiểu rõ hơn về chứng trầm cảm sau sinh ở nam giới, quý bạn có thể xem nội dung chi tiết tại bài viết =>  Đàn ông trầm cảm sau sinh sẽ khó khỏi hơn phụ nữ

2. Mẹ bầu bị trầm cảm khi mang thai

Thời kỳ mang thai sẽ có rất nhiều sự thay đổi tâm trạng thất thường nhưng sẽ có những thay đổi nằm ngoài những biến đổi bình thường. Ít nhất sẽ có 10% thai phụ mắc bệnh trầm cảm. Nhưng thực tế cho thấy tỉ lệ trầm cảm khi mang thai cao hơn rất nhiều. Một người bị  trầm cảm khi mang thai nếu họ cảm thấy một số triệu chứng sau đây:

• Khả năng tập trung không được tốt
• Dễ lo lắng cho thai kỳ, lo lắng vê chuyện làm mẹ trong tương lai.
• Tình tình nóng nảy, dễ cáu bẳn
• Cơ thể mệt mỏi quá mức, kéo dài không dứt
• Lúc nào cũng thèm ăn hoặc chán ăn không muốn ăn gì cả.
• Không yêu thích hay hứng thú với bát kỳ vấn đề nào
• Buồn dai dẳng, úy nghĩ tới cái chết nhiều hơn

Nguyên nhân khiến mẹ bầu trầm cảm khi mang thai là gì? Lượng hormone trong cơ thể tăng giảm ảnh hưởng tới tất cả chị em phụ nữ khi mang thai nhưng đối với một số đối tượng sẽ nhạy cảm hơn mức bình thường, đây được coi là nguyên nhân chính khiến phụ nữ trầm cảm khi mang thai. Sự phức tạp trong quan hệ vợ chồng, mâu thuẫn không thể giải quyết, tài chính khó khăn, khiến niềm vui làm mẹ không còn nữa.

Nguyên nhân khiến mẹ bầu trầm cảm khi mang thai là gì?

Một số khác vì mang thai ngoài ý muốn, khiến chị em bị áp lực tâm lý đè nén. Bản thân hay trong gia đình có tiền sử bệnh này. Quá trình mang thai phải đối mặt với cú sốc tâm lý mạnh, làm biến đổi hoàn toàn cuộc sống của thai phụ.

Hơn nữa sự lạnh nhạt thờ ơ của những ông chồng vô tâm khi vợ bầu, khiến mẹ bầu bị chìm trong cảnh cô độc tủi thân, không có người để chia sẻ,… Tất cả những vấn đề vừa nêu đều là nguy cơ dẫn đến trầm cảm khi mang thai cho các mẹ.

3. Tình trạng trầm cảm ở học sinh cũng khá phổ biến

Áp lực từ công việc học hành, gia đình, xã hội,… đang khiến cho tỷ lệ học sinh sinh viên mắc các bệnh về rối loạn tâm lý, hành vi, trầm cảm ở học sinh ngày một gia tăng. Đây là một vấn đề vô cùng nan giải đối với các bậc làm cha mẹ. Trầm cảm học đường bao gồm các triệu chứng:

• Buồn kéo dài mà không hay biết buồn vì lý do gì
• Mất hứng thú và niềm vui trong các hoạt động thường nhật.
• Khó chịu, giân dữ từ những chuyện nhỏ nhặt nhất
• Thay đổi khẩu vị, có người sẽ bị sụt cân không rõ nguyên do, một số khác rơi vào tình trạng tăng cân vô độ.
• Chậm chạp từ suy nghĩ cho đến thể chất, không tập trung vào công việc học tập. Học kém, chán nản, thường xuyên rời trường học.
• Không muốn trò chuyện hay tiếp xúc cùng mọi người, từ bạn bè cho tới các thành viên trong gia đình
• Hành vi gây rối không rõ nguyên nhân thường thấy ở bé trai
• Mối lo lắng, vướng mắc về hình ảnh cơ thể thường xuất hiện ở bé gái.
• Thường xuyên nghĩ tới hoặc nhắc tới cái chết để giải thoát.
  

  Tình trạng trầm cảm ở học sinh cũng khá phổ biến

Không thể xác định đích xác nguyên nhân gây ra trầm cảm ở học sinh bởi nó bị tác động từ nhiều yếu tố khác nhau:

• Yếu tố thể chất: do trong gia đình đã từng có người mắc phải căn bệnh này, nên yếu tố di truyền là khó tránh khỏi. Thay đổi cân bằng của hormone trong cơ thể. Một số yếu tố thể chất khác như bệnh tim mạch, các thói quen nghiện ngập,… đều dễ làm trầm cảm ở học sinh thêm nặng hơn
• Tâm lý căng thẳng: Áp lực từ phía gia đình, từ học tập kéo dài khiến tâm trạng bất ổn, lo lắng thường xuyên. Trong giai đoạn nhạy cảm về thể chất lẫn tâm lý, nên việc gặp phải cú sốc lớn về mặt tinh thần cũng dễ khiến trẻ bị trầm cảm.

Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng rất dễ mắc phải trầm cảm phải kể đến như không tìm công việc như ý muốn, áp lực cuộc sống lại đổ dồn khiến bản thân không thể giữ được tâm lý bình tĩnh, thường có suy nghĩ tự trách bản thân, hình thành nên những suy nghĩ tiêu cực khi trở thành gánh nặng của gia đình,…trường hợp này được gọi là trầm cảm vì thất nghiệp.

Một trường hợp khác cũng xảy ra khá nhiều trong giới trẻ hiện nay, đó là tình trạng trầm cảm sau chia tay, vì quá yêu quá lụy tình mà khi bị bỏ rơi hoặc phản bội, tâm trạng trở nên chán nản, không còn niềm tin vào tình yêu, vào những người xung quanh nữa, sống khép kín hơn lâu dần chứng trầm cảm nặng hơn sẽ gây ra những hậu quả vô cùng khôn lường.

Hậu quả của trầm cảm dựa vào mức độ mắc bệnh

Dựa theo hậu quả mà trầm cảm gây ra người ta chia mức độ trầm cảm làm 3 mức: trầm cảm nặng, tràm cảm vừa và trầm cảm nhẹ. Những hậu quả mà trầm cảm gây ra thực sự khôn lường!

1. Chứng trầm cảm nặng có ảnh hưởng ra sao?

Theo thống kê tại Việt Nam, hàng năm có tới 36000 – 40000 người trầm cảm dẫn đến tự sát do trầm cảm nặng gây ra. Nó là căn bệnh tâm lý xã hội mức độ còn nguy hiểm hơn cả các bệnh nan y, trầm cảm không chỉ hành hạ thể xác mà cả tâm hồn và tinh thần của người bệnh đều bị tác động mạnh mẽ, mức độ nguy hiểm nhất mà trầm cảm nặng gây ra đó là hành vi trầm cảm tự sát để kết liễu cuộc đời, tự thoát khỏi những dày vò tinh thần.

Có tới 36000 – 40000 người trầm cảm dẫn đến tự sát do trầm cảm nặng gây ra

Chứng trầm cảm nặng khiến bản thân người bệnh mất dần nhận thức, hoang tưởng quá độ, không làm chủ được hành vi của bản thân, đa phần sẽ có khuynh hướng làm hại người khác và tự sát thương chính mình. Đã có rất nhiều trường hợp xảy ra với chứng trầm cảm sau sinh nặng, một số bà mẹ bị thay đổi sinh lý đột ngột không chỉ làm đau bản thân mà còn tự tay giết hại đứa con của mình.

Các chuyên gia Poliva  cho hay “Không có gì có thể đau đớn bằng những gì trầm cảm nặng gây ra. Người bệnh chỉ nghĩ đến cái chết để giải thoát bản thân. Nhiều căn bệnh nan ý gây đau đớn như ung thư còn có thể chịu được chứ thực sự trầm cảm thì khó lòng mà chịu đựng”.

2. Trầm cảm nhẹ có nguy hiểm không?

Với mức độ trầm cảm nhẹ sẽ không gây ra hậu quả quá nghiêm trọng như người có hành vi trầm cảm dẫn đến tự sát. Thông thường người có triệu chứng trầm cảm nhẹ chế độ ăn uống của họ sẽ gặp nhiều vấn đề, thường là theo 2 xu hướng: ăn rất nhiều hoặc không ăn gì cả. Việc thay đổi thói quen ăn uống sẽ khiến cơ chế trao đổi chất không kịp điều hòa theo dẫn đến tình trạng tăng hoặc giảm cân vô độ.

Trầm cảm nhẹ có nguy hiểm không?

Hay mất ngủ đêm, thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều khiến tâm trí bị rối loạn, mất bình tĩnh, phải liên tục suy nghĩ. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, còn làm cho tinh thần thêm căng thẳng. Người bị trầm cảm hay đau đầu, đau lưng chính là vì lý do này.

Luôn cảm thấy chán nản khiến bản thân rơi vào trạng thái lơ ngơ, trống rỗng, đôi khi là bị tê liệt hoàn toàn cảm xúc của bản thân. Người bệnh trầm cảm nhẹ có thể nhận thức được chính sự trầm cảm của mình vì thế họ sẽ tự cảm thấy mình thật ích kỷ, tội lỗi và thất vọng về bản thân vì để bị bệnh và làm gánh nặng cho mọi người.

Bí quyết khắc phục chứng trầm cảm hiệu quả

Trước tiên để khắc phục những tổn hại về tinh thần ngay khi nhận thấy bản thân có một trong những dấu hiệu của chứng trầm cảm kể trên nên chia sẻ với người thân và bạn bè để tìm cách giải quyết. Ngoài ra cần tới sở y tế gặp bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được tư vấn trực tiếp tránh để tình trạng bệnh thêm nặng. Đối với những người bị trầm cảm nặng cần phải có cách điều trị riêng bằng thuốc với thời gian lâu dài.

Bí quyết khắc phục chứng trầm cảm hiệu quả

Người thân và bạn bè xung quanh nên thông cảm và chia sẻ với người bệnh nhiều hơn là sự trách móc. Giúp họ sống lạc quan hơn, nên tạo điều kiện để người bệnh tham gia các hoạt động vui chơi, tập thể, hạn chế thời gian ở một mình. Điều này sẽ giúp thân thể cũng như tâm hồn được thoải mái hơn, việc điều trị cũng vì thế mà đạt được hiệu quả cao hơn.

Đảm bảo chế độ ăn uống cũng như nghỉ ngơi thật hợp lý để giảm tình trạng chán ăn hoặc ăn uống quá nhiều gây béo phì. Có thể giảm tâm trạng căng thẳng bằng một số thực phẩm có chứa nhiều vitamin B6, B12, axit folic,… và một số đồ ăn giàu dinh dưỡng như hạnh nhân, đu đủ, tôm,các loại hạt,…Đặc biệt lưu ý tránh sử dụng các loại chất kích thích gây mất ngủ như trà, cà phê, nước ngọt, socola,…

Trên đây là toàn bộ những tìm hiểu và nghiên cứu của chuyên gia Poliva về căn bệnh trầm cảm là gì? Những dấu hiệu, nguyên nhân cũng như hậu quả mà trầm cảm nặng và trầm cảm nhẹ gây ra cho người bệnh. Hi vọng qua đây bạn đọc đã có thêm nhiều thông tin bổ ích và dễ dàng tìm ra giải pháp phù hợp cho bản thân hoặc những người xung quanh đang có nguy cơ gặp phải chứng bệnh đáng lo ngại này.

Phụ nữ sau sinh chính là đối tượng dễ mắc phải chứng trầm cảm nhất, vì thế cần phải có cái nhìn chi tiết nhất về tình trạng này, quý bạn có thể tham khảo nội dung cụ thể tại bài viết => Trầm cảm sau sinh là gì? Có thể tự khỏi được không?