Rác thải điện tử là gì? Tác động nguy hại đến môi trường và sức khỏe

Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, tivi hay đồ gia dụng thông minh ngày càng trở nên phổ biến và gắn liền với cuộc sống hằng ngày của con người. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích to lớn mà chúng mang lại thì lượng rác thải điện tử phát sinh cũng không ngừng gia tăng, trở thành một trong những mối đe dọa lớn đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng. Vậy rác thải điện tử là gì và tại sao nó lại được coi là loại rác thải nguy hại hàng đầu hiện nay?

Rác thải điện tử là gì? Ảnh hưởng như nào tới sức khỏe con người?

Rác thải điện tử là gì?

Rác thải điện tử, hay còn gọi là e-waste, là thuật ngữ dùng để chỉ những sản phẩm điện tử đã qua sử dụng, hư hỏng, lỗi thời hoặc không còn giá trị sử dụng. Bao gồm các thiết bị điện tử tiêu dùng như điện thoại di động, máy tính xách tay, màn hình, tivi, máy in, thiết bị âm thanh, đồ gia dụng điện tử và thậm chí cả các linh kiện, vi mạch điện tử nhỏ. Điểm đặc biệt của rác thải điện tử là chứa nhiều thành phần phức tạp, trong đó có cả các kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmium, asen, cùng các hợp chất độc hại khác. Khi không được xử lý đúng cách, chúng sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến môi trường sinh thái cũng như sức khỏe con người.

Rác thải điện tử là gì?

Tác động của rác thải điện tử đến môi trường

Ô nhiễm môi trường đất

Rác thải điện tử khi bị vứt bỏ bừa bãi hoặc chôn lấp tại các bãi rác sẽ khiến các kim loại nặng và hóa chất độc hại thấm dần xuống đất. Sự tích tụ này không chỉ làm suy thoái chất lượng đất mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây trồng, làm mất cân bằng hệ sinh thái. Đặc biệt, các hợp chất khó phân hủy có thể tồn tại nhiều năm, gây ra hiện tượng thoái hóa đất nghiêm trọng.

Ô nhiễm nguồn nước

Khi các linh kiện điện tử bị phân hủy, các chất độc hại như chì, thủy ngân hay cadmium dễ dàng ngấm xuống nguồn nước ngầm hoặc trôi theo dòng chảy ra sông, hồ. Hậu quả là nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người và các sinh vật thủy sinh. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ cần một lượng nhỏ thủy ngân từ rác thải điện tử cũng đủ để gây độc hại cho một hồ nước lớn trong nhiều năm.

Ô nhiễm không khí

Quá trình xử lý rác thải điện tử thủ công, đặc biệt là việc đốt cháy linh kiện để thu hồi kim loại, thải ra bầu khí quyển một lượng lớn khí độc như dioxin, furan hay CO2. Những khí này không chỉ gây ô nhiễm không khí mà còn là tác nhân trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe người dân sống gần khu vực xử lý rác thải. Ngoài ra, bụi mịn từ kim loại nặng phát tán trong không khí cũng dễ dàng xâm nhập vào hệ hô hấp con người.

Ô nhiễm môi trường không khí

Ảnh hưởng đến khí hậu

Lượng khí nhà kính sinh ra từ việc xử lý, chôn lấp hoặc tái chế rác thải điện tử không đúng cách góp phần làm gia tăng hiện tượng nóng lên toàn cầu. Ngoài ra, việc khai thác khoáng sản để sản xuất thiết bị điện tử mới thay cho những sản phẩm bị vứt bỏ còn làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên và thúc đẩy biến đổi khí hậu diễn biến nhanh hơn.

Tác động của rác thải điện tử đến sức khỏe con người

Ngộ độc kim loại nặng

Các kim loại như chì, thủy ngân, asen hay cadmium trong rác thải điện tử có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống, hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp. Ngộ độc kim loại nặng dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tổn thương gan, thận, hệ thần kinh và gây rối loạn chức năng sinh học.

Ảnh hưởng hệ hô hấp

Khí độc và bụi mịn từ rác thải điện tử khi bị đốt cháy hoặc phân hủy phát tán vào không khí, nếu hít phải lâu dài sẽ gây viêm phổi mãn tính, hen suyễn, khó thở và suy giảm chức năng hô hấp. Người lao động trực tiếp tham gia thu gom, xử lý rác điện tử chính là đối tượng chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất.

Rác thải điện tử ảnh hưởng đến hệ hô hấp

Gây rối loạn nội tiết và hệ miễn dịch

Một số hóa chất độc hại trong rác thải điện tử có khả năng can thiệp vào hoạt động của hormone trong cơ thể, gây rối loạn nội tiết và suy giảm miễn dịch. Hậu quả là cơ thể dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, bệnh lý về tuyến giáp và rối loạn sinh sản.

Nguy cơ ung thư

Các nghiên cứu y học đã chứng minh rằng phơi nhiễm lâu dài với các chất độc hại trong rác điện tử làm gia tăng nguy cơ mắc các loại ung thư như ung thư phổi, gan, thận và da. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những cộng đồng sống gần các bãi tập kết rác điện tử hoặc khu vực tái chế thủ công.

Ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và trẻ em

Phụ nữ mang thai tiếp xúc với rác thải điện tử có nguy cơ cao sinh con bị dị tật bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ và thể chất. Trẻ em là nhóm dễ bị tổn thương nhất bởi hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, khi phơi nhiễm với các kim loại nặng sẽ dễ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển và mắc các bệnh về thần kinh.

Poliva – thương hiệu uy tín chuyên cung cấp thiết bị khách sạn, thiết bị vệ sinh và đặc biệt là các loại thùng rác nhựa, thùng rác phân loại chất lượng cao – đã và đang góp phần không nhỏ trong công cuộc bảo vệ môi trường. Các sản phẩm của Poliva không chỉ bền đẹp, tiện dụng mà còn hỗ trợ người dùng phân loại rác hiệu quả, hạn chế tối đa tác động tiêu cực của rác thải đến môi trường sống.

Tham khảo 1 số mẫu thùng rác phân loại của Poliva:

• Thùng rác phân loại rác ngoài trời
• Thùng rác phân loại 3 ngăn
• Thùng rác phân loại 3 ngăn nắp lật
• Thùng rác 2 ngăn thép phun sơn tĩnh điện