Gỏi nhệch Thái Bình dân dã, bình dị mà ngon quên sầu

Gỏi nhệch được biết đến là món ăn quen thuộc tại Thái Bình. Đây là món ăn có vị ngon ngot, dai và cách cuốn gỏi cũng vô cùng độc đáo. Nếu có dịp ghé thăm vùng đất lúa Thái Bình, nhất định bạn phải thưởng thức món ăn này. 

Đến với Thái Bình, bạn sẽ được đích mục sở thị một đĩa gỏi gồm những con nhệch đi kèm trong những lớp thính, sả, lá chanh. Có thể bạn đã từng một lần được thưởng thức gỏi nhệch Nam Định, gỏi nhệch Kim Sơn. Nhưng nếu có dịp hãy thử một lần nếm thử món gỏi nhệch Thái Bình để thấy được sự khác biệt của vùng đất mang danh “chị Hai năm tấn”.

Cá nhệch – Loài cá với các tên lạ hoắc

Cá nhệch được biết đến là một loài cá da trơn sinh sống chủ yếu tại khu vực cửa sông ven biển, nhất là tại Thái Bình, vùng đất thuộc lưu vực phù sa sông Hồng. 

Nhệch có hình dáng khá giống con lươn nhưng to hơn. Có 2 loại nhệch phổ biến là nhệch nước mặn (nhệch củ) và nhệch nước lợ (nhệch khét). Trong 2 loại này thì nhệch nước lợ được người sành ăn đánh giá ngon hơn. Nó tuy bé nhưng lại có chiều dài lên tới 1m. Vì thế đây là nguyên liệu chính để chế biến các món ăn.

Bắt được nhệch vô cùng khó vì chúng thường cư trú tại những khu vực đầm ven bờ và cửa sông hay ruộng lúa. Điều khó khăn nhất là chúng thường có da rất trơn, vô cùng khỏe và hung dữ  nên chỉ có thể bắt được bằng cách đâm với chiếc xiên 3 que.  

Hiện loài cá này cũng rất khó nuôi, thế nên giá thành của chúng thường rất cao. 

Gỏi nhệch lai rai trên bàn nhậu của người dân quê lúa

Để làm được món gỏi nhệch thì người thợ chế biến phải chọn được những con nhệch to có trọng lượng khoảng 300 – 400g. Nhệch này nhìn phải bép, có phần bụng trắng và vàng óng, lưng nhệch có màu xanh thẫm. 

Nếu được quan sát quy trình chế biến gỏi nhệch, bạn sẽ thấy nó vô cùng chi tiết đòi hỏi ở người thợ chế biến sự cầu kỳ và tỉ mỉ vô cùng. Đầu tiên, để làm cho da nhệch sạch nhớt, người thợ phải tuốt sạch phần nhớt bằng cách dùng tro bếp. Cách này cũng tương tự như khi bạn làm lươn, thế nhưng sau đó nhệch phải được ngâm thêm một lần trong nước muối hay vôi trong thì mới có thể hết nhớt hoàn toàn. 

Sau đó người ta sẽ đem mổ nhệch để bỏ đi phần ruột. Có một bộ phận trong bụng nhệch đó là mật nhệch sẽ dùng để ngâm với rượu trắng để làm đồ uống khi ăn cùng gỏi. 

Phần thịt nhệch đã được tách xương, làm sạch. Phần xương, đầu, đuôi sẽ được băm nhỏ để có thể chế biến thành nước chấm với dấm bỗng. Còn thịt nhệch được dùng để thái thớ mỏng, ướp với một số loại gia vị để chế biến thành gỏi. Gia vị làm gỏi nhệch bao gồm riềng giã nhỏ, nghệ tươi, mắm tôm, muối, xả, ớt…Cuối cùng một nguyên liệu không thể thiếu của món gỏi này chính là thính gạo rang thơm. Thính sẽ làm dậy vị thơm cho món ăn, làm món ăn hấp dẫn hơn rất nhiều. 

Cách ăn gỏi cùng nước chấm đậm vị Thái Bình

Để có cách ăn gỏi nhệch đúng chuẩn Thái Bình người ta phải kết hợp gỏi cùng với nước chấm. Nước chấm được người dân nơi đây chế biến với một phong cách rất khác, vô cùng đặc biệt. 

Nếu tinh ý có thể thấy trong bát nước chấm sẽ là chút mẻ chua được đánh nhuyễn bỏ bã. Tiếp đó là phần đuôi, xương, đầu nhệch được băm nhuyễn hòa cùng hành, ớt, muối để làm nhân. 

Để các hương vị này được hòa quyện thì tất cả những phần nhân này được đưa lên bếp để đun sôi thật kỹ. Nếu ai muốn ăn thêm ớt thì có thể thêm vào làm nước chấm thêm thơm nồng và hấp dẫn hơn. 

Một thức ăn kèm khó bỏ qua khi ăn nhệch đó là rau thơm. Rau thơm ở đâu đơn giản chỉ là lá sung, lá mơ, quả sung hay cầu kỳ hơn là ăn cùng bánh đa vừng. Thế nhưng tất cả những nguyên liệu này trộn lẫn và hòa quyện với nhau thực sự đã tạo nên một món ăn vô cùng độc đáo của người dân quê lúa. 

Đến nay, gỏi nhệch đã xuất hiện nhiều và phổ biến tại các nhà hàng ở các thành phố lớn với các thương hiệu khác nhau. Tuy nhiên thưởng thức gỏi nhệch tại Thái Bình đem đến cho thực khách một cảm giác trải nghiệm vô cùng dân dã và bình dị. Đây chính là món ăn thể hiện sự tinh tế, kỳ công của người chế biến mà nhất định bạn nên thử một lần.